Huishoudelijke vaardigheden
1. Basis huishouden
Een net, opgeruimd en
gezellig huis vraagt wat organisatie en onderhoud. Door de kinderen te
betrekken bij de huishoudtaken leren ze van jongs af aan alle nodige
vaardigheden. Waaronder afwassen, opruimen, schoonmaken, poetsen, wassen,
strijken, algemeen onderhoud en kleine reparaties zoals een lamp vervangen,...
2. Koken & inmaken
Het belang van voedzame en gezonde
maaltijden met verse ingrediënten kan niet onderschat worden. In een tijd van
diepvriesmaaltijden, afhaalchinezen en microgolfschotels is zelf (lekker)
kunnen koken een zeldzame kunst geworden. Toch is het een essentiële
basisvaardigheid. Aan de ouders om elke dag een verse en gevarieerde maaltijd
te bereiden. Er zijn kookboeken en YouTube video's die alles stap voor stap
uitleggen. En wie over een grote groentetuin beschikt, kan de kinderen ook
leren om voedsel in te maken, te pasteuriseren, te drogen en te bewaren.
3. Naaien, breien, handwerk
Deze vaardigheden bestrijken een
groot gebied gaande van kleine werkjes zoals een knoop aanzetten met de hand
of een sjaal breien tot meer complexe dingen als leren werken met een
naaimachine of eigen kledij ontwerpen en maken of zelfs een bijna verloren
vaardigheid zoals kantklossen.
4. Huisreparaties
Men kan veel geld uitsparen door de
klusjes in huis zelf uit te voeren. Denk aan een lekkende kraan repareren, een
toilet of gootsteen ontstoppen, een kamer behangen of de bomen snoeien in de
tuin... of meer professionele uitdagingen zoals een badkamer installeren, een
terras aanleggen of een tuinhuis bouwen. Dankzij YouTube vind je nu over alle
onderwerpen tutorials en how-to video's.
5. Apparaten gebruiken
Hoe werken de apparaten in huis, hoe
gebruik je ze correct en hoe kun je ze goed onderhouden? Er zijn vooreerst de
keukenapparaten zoals oven, koelkast, diepvries, mixer, juicer,
broodmachine,...maar ook de wasmachine, boormachine, grasmachine, de
zonneboiler, allerlei werkmaterialen, enz.
Technische Vaardigheden
6. Leren plannen en een kalender gebruiken
In
een wereld waar tijd geld is geworden, kan het goed zijn om time management te
leren. Het kan helpen om het leven te vereenvoudigen en overzichtelijk te
houden. Je hoeft daarom niet rigoureus volgens die agenda te leven maar het
kan aanmoedigen om te leren tijd reserveren voor activiteiten en geplande
evenementen. Op tijd komen bij een afspraak is een teken van respect en een
goed georganiseerd leven.
7. Leren schrijven
Ja, want met de hand schrijven is iets
wat langzaam verdwijnt, alles gebeurt nu via een toetsenbord. Echt schrijven
met een pen kan zelfs kunst worden, men noemt dit kalligrafie. Verder betekent
schrijven met pen of via toetsenbord niet dat iedereen moet kunnen bloggen,
verhalen schrijven of een meesterwerk neerpennen. Maar een basiskennis van
correct taalgebruik, zinsbouw en geschreven tekst kan een pluspunt zijn in een
tijd waar schrijven is vervangen door computer apps en chat conversaties. Vaak
boeken lezen, helpt alvast om taalgevoeligheid te ontwikkelen en de
woordenkennis te vergroten. Wie graag verhaaltjes verzint en bijhoudt, kan ook
een basiscursus creatief schrijven volgen om dit talent te ontwikkelen.
8. Spreken in het openbaar
Spreken voor publiek is een
techniek die te leren valt. Er zijn een reeks nuttige tips om beter te
spreken, zoals adem oefeningen, stress beheersing, hoe jezelf voorbereiden,
hoe het beste je missie of passie uitdrukken via een voordracht aan het publiek,... Het
vraagt misschien moed, maar hoe meer je oefent, hoe beter je zult worden.
Welsprekendheid (retorica) was trouwens één van de 7 kunsten uit de oudheid
die elke student toen leerde.
9. Verbindende communicatie
Spreken en schrijven is in feite
communiceren en het is iets wat we elke dag doen. Leren communiceren met
anderen op een vriendelijke, positieve en productieve manier is een essentiële
vaardigheid en vereist emotionele en sociale intelligentie en empathie. Het
gaat om het uitdrukken van jouw behoeften en verlangens en tegelijkertijd de
behoeften en verlangens van anderen leren begrijpen. Via communicatie ontstaan
relaties en vriendschappen die kunnen bijdragen aan een zinvol leven. Marshall
Rosenberg ontwikkelde een fantastische techniek die bekend is onder de naam
verbindende communicatie. Kijk hier
een video
met uitleg.
10. Multimedia
We leven in een wereld waar we omringd zijn
door technologische gadgets en digitale apparaten. De maatschappij kan niet
langer functioneren zonder internet en computers. De meeste jongeren hebben er
weinig problemen mee, ze worden er middenin geboren. Niettemin kan het nodig
om de vele mogelijkheden te exploreren en aan te leren: smartphone gebruiken,
internet gebruiken, mails versturen, een back-up maken van bestanden,
wachtwoorden beschermen, privacy beschermen, internet bankieren, social media
gebruiken, een website maken, bestanden downloaden en uploaden,
enzovoort.
Survival
11. Preppen
Preppen (komt van 'to prepare') is simpelweg het zich voorbereiden op noodsituaties. We leven in onzekere
tijden met tal van potentiële bedreigingen gaande van klimaatverstoringen en
natuurrampen tot economische rampspoed, monetaire crash, hyperinflatie en het
wegvallen van aanvoerlijnen, internet of energievoorzieningen. Zich
voorbereiden gebeurt niet zozeer uit angst maar eerder omdat uit het verleden
blijkt dat overheid en hulporganisaties zelden extreme situaties aankunnen.
Basisvaardigheden en voorzieningen op het gebied van noodsituaties
kunnen dan gemoedsrust brengen en het gezin beschermen tegen onheil. Preppen
draait voornamelijk rond het voorzien in de basisbehoeften (voeding, water,
energie, onderdak, verwarming, bescherming, communicatie,...). Er zijn tal van
survival boeken en video's beschikbaar.
12. Voedsel telen & plantenkennis
Dit is zonder twijfel één der belangrijkste skills die men kan leren. Dingen
als een groentetuin beginnen, een voedselbos opzetten, plantenkennis opdoen,
oogsten en zaaien, zaden bewaren en ruilen, voedsel bewaren,...het is een
levenslange en onmisbare leerschool. Leren tuinieren en eigen voeding kweken
is makkelijker dan men vaak denkt, ook voor wie geen groene vingers heeft. Ook
hier brengt YouTube (en de bibliotheek) hulp met tal van tips en
leermateriaal. Men kan de kinderen een eigen perceeltje geven in de tuin waar
ze kunnen experimenteren en leren kennismaken met de natuur en groeiende
planten. Daarbij aansluitend is er nog een andere waardevolle vaardigheid:
foerageren of voedsel verzamelen uit de natuur. Namelijk kennis hebben over
wilde eetbare planten, paddenstoelen en medicinale planten. Kun je overleven
in het bos? Weet je wat eetbaar is en wat niet? Kun je jagen mocht het echt
nodig zijn?
13. Dieren houden
Dieren hebben verzorging en toezicht nodig. In ruil brengen ze gezelschap en
voedsel. Elke diersoort heeft specifieke noden en verlangens. Kinderen en
dieren doen het meestal goed samen, niet enkel bij huisdieren (kat, hond,
hamster,..), maar ook bij de boerderijdieren (kippen, geit, schaap, ezel,
paard, koe,...). Sommige geven ook melk waarvan dan kaas kan gemaakt worden.
14. EHBO
Wat te doen als iemand een diepe snijwond of een
gebroken bot heeft? Wat zijn de tekenen van een hartaanval, een beroerte of
een hersenschudding? Welke kruidenmiddelen zijn goed bij allerlei kwalen? Hoe
verhoog je de weerstand en immuniteit? Het zijn dingen die men kan leren
zodat men niet in paniek raakt bij noodsituaties en zichzelf en het gezin kan
helpen (zonder dokters en farmapillen). Een medicinale kruidentuin aanleggen
en gebruiken is niet alleen mooi en nuttig maar ook leerzaam en spaart geld
uit qua dokterskosten.
15. Energie, water & verwarming
Wat te doen bij een
stroomuitval? Zijn er manieren om zich daarop voor te bereiden? Bezit je een
noodgenerator? In hoeverre ben je nu al onafhankelijk van de nutsbedrijven?
Hoe werken zonnepanelen en houtkachels? Heb je een houtvoorraad? Vang je
regenwater op? Gebruik je een waterfilter? Is er een bron in de buurt van je
woning? Bijna iedereen vertrouwt volledig op de nutsvoorzieningen die de
woningen koppelen aan het systeem, maar die zijn kwetsbaar en duur en kunnen
ooit uitvallen. Het kan goed zijn om een plan B te hebben of zoveel als
mogelijk autonoom (off grid) te worden.
16. Huizenbouw
Wat kan er meer bevrediging schenken dan je
eigen woning ontwerpen en bouwen? Een eigen huis (kunnen) bouwen lijkt een
hele grote uitdaging waar veel bij komt kijken. Maar het is ook een
uitstekende manier om theorie en praktijk te leren over tal van onderwerpen
zoals architectuur, ontwerpen, bouwmaterialen, elektriciteit, sanitair,
isolatie, houtbewerking, schrijnwerken, metselen, en nog veel meer.
Tegenwoordig bouwen veel mensen hun eigen woning, denk maar aan de tiny house
beweging of de vele leem workshops.
17. Kaartlezen
Kaartlezen is een verouderde vaardigheid nu
iedereen vertrouwt op de GPS. Toch is kaartlezen van vitaal belang, al is het
maar om een basiskennis van geografie en locatiebepaling te verwerven. Dit
geldt niet enkel in de stad maar ook in het bos en de wilde natuur. Wie kan
navigeren op de sterrenhemel? Wie kan zien hoe laat het is aan de stand van de
zon? Weet je de windrichtingen te vinden? Kun je sporen lezen in het bos? Bij
sommige jeugdbewegingen zoals de scouts wordt dit aangeleerd.
18. Mechaniek
Voertuigen vragen onderhoud en soms kleine
reparaties die men zelf kan uitvoeren. Men kan basisvaardigheden aanleren
zoals de olie verversen van de auto, een lekke fietsband herstellen of de
ketting van een bromfiets vervangen.
Werk & Geld
19. Solliciteren en CV schrijven
Het kan ooit nodig zijn om
een betaalde job in het systeem te zoeken. In dat geval is het handig om te
weten hoe men een CV schrijft en wat de beste manieren zijn om succesvol te
solliciteren. Geld verdienen door te doen wat je graag doet en goed kan, is
uiteindelijk de wens van velen.
20. Budget beheer
Financiële verantwoordelijkheid nemen,
betekent verstandig leren omgaan met geld en kennis verwerven over budgetteren
en investeren. Het is een uitgebreid thema waaronder zowel het leren van
basisvaardigheden zoals schulden vermijden en/of afbetalen, inkomsten en
uitgaven in evenwicht houden, spaarmethoden kiezen, grote aankopen doen, de
voor- en nadelen van leningen en kredietaankopen, prijsvergelijkingen doen,
een eenvoudige boekhouding bijhouden, een belastingaangifte invullen,...alsook
de grotere uitdagingen zoals investeren, speculeren, beleggen, cryptocurrency,
fiscaliteit, alternatieve muntsystemen gebruiken,...
21. Eigen baas
Wie een eigen zaak of onderneming wil starten, heeft specifieke skills, talenten en kennis nodig. Dit zijn er enkele: risico's inschatten, eventueel bijscholing volgen, effectief leren onderhandelen, leiding geven, samenwerken, personeel motiveren, werk delegeren, strategieën uitwerken, prospectie en marktonderzoek doen, boekhouding bijhouden, teambuilding,...
22. Inzicht in je roeping, doel & missie
Zelfkennis is
nuttig. Het helpt om je plus- en minpunten in kaart te brengen. Wat zijn jouw
talenten en passies? En wat zijn je zwakke punten? Wat maakt je enthousiast?
Wat wil je doen en wat wil je bereiken? Wat is je hogere doel, jouw 'roeping'?
Wat is je motivatie? Welke prioriteiten stel je? Deze vragen beantwoorden zal
duidelijkheid brengen en helpen om de focus te bewaren bij het realiseren van
je dromen.
23. Inzicht in je waarden en normen
Het kennen en begrijpen
van je waarden (en weigeren om compromissen te sluiten over deze waarden) kan
een leidraad zijn bij elke beslissing. Als eerlijkheid een van je waarden is,
dan zul je de volgende keer dat je in een compromitterende positie wordt
gebracht nooit in de verleiding komen om te liegen - omdat je weet dat
eerlijkheid zo belangrijk voor je is. Als communicatie en verbondenheid binnen
het gezin een van je belangrijkste waarden is, dan zul je die gebruiken als
leidraad bij beslissingen die je kinderen aangaan. Schrijf je waarden op en
raadpleeg ze wanneer je voor een moeilijke keuze staat.
24. Hoe te focussen
Dit is tweeledig. Ten eerste, hoe te
focussen op een taak wanneer men een deadline wil halen. En ten tweede, leren
hoe je acties en doelen kunt focussen zodat die altijd in lijn zijn met je
waarden en trouw kunt blijven aan je persoonlijke missie.
25. Humor
Angst en stress zijn alomtegenwoordig in de
dolgedraaide maatschappij. Velen lopen bezwaard, verbitterd en depressief
rond. Het leven niet te ernstig nemen en tijd maken om te ontspannen en
afstand te nemen is levensnoodzakelijk. Humor is daarbij onmisbaar en kan
helpen om te gaan met pijn, stress en problemen in het leven. Een positieve en optimistische mindset cultiveren en meegeven aan de opgroeiende kinderen zal hen ongetwijfeld ondersteunen tijdens hun levensreis.
26. Meditatie en mindfulness
Ook leren mediteren kan enorm bijdragen tot een evenwichtig en vreugdevol
leven. Er zijn tal van wetenschappelijk aangetoonde voordelen. Beter slapen,
minder stress, minder angst, grotere aandachtsspanne, minder kans op
depressie, betere concentratie, een sterker immuunsysteem, en nog veel meer.
Dank zij mediatie is men ook beter bestand tegen de ups en downs die iedereen
meemaakt in het leven.
27. Relatie vaardigheden
We hadden het al over verbindende
communicatie als belangrijke tool bij de omgang met anderen. Want uiteindelijk
is de hele maatschappij gebouwd rond 'relaties'. De relatie met jezelf, met je
partner en kinderen, met familie en vrienden, met anderen, met de
natuur,...Enkele belangrijke pijlers voor een gezonde relatie zijn beleefdheid
(rekening houden met de gevoelens van anderen), empathie of inlevingsvermogen,
leren luisteren, duidelijk communiceren, eerlijkheid, respect,... Woorden zijn
belangrijk want ze kunnen kwetsend of helend zijn.
28. Dankbaarheid
Het (kunnen) uiten van dankbaarheid wordt algemeen gezien als een uiterst
positieve eigenschap. Het leren waarderen en uitdrukken van liefde zou een
prioriteit kunnen zijn in een gezin. Het geven en krijgen van welgemeende
complimenten en positieve feedback brengt een totaal andere voedingsbodem in
het gezin dan het uiten van ongefundeerde kritiek en negativiteit.
29. Emotionele intelligentie
Het wordt niet geleerd op
school en toch is het cruciaal. Het is het vermogen om je emoties te
begrijpen en ermee om te gaan op een gezonde manier. Men kan het zien als deel
van het proces om je persoonlijkheid, karakter en temperament beter te leren
kennen en evenwicht en harmonie te vinden in het dagelijkse leven.
30. Zelfdiscipline & zelfzorg
Dit gaat over het aanleren
van voldoende discipline om bepaalde keuzes te kunnen maken en die ook te
kunnen volhouden. Bijvoorbeeld op vlak van gezonde voeding en drank, het
stoppen van verslavingen, een taak of opdracht volbrengen, een nieuwe
vaardigheid leren, een goed voornemen volhouden,...Dit hangt samen met leren
om goed voor jezelf zorgen: gezond leven en eten, voldoende slaap en beweging,
een goede hygiëne, jezelf af en toe verwennen,...
Klassiek Curriculum
31. Taalvaardigheid
Dit wordt op school geleerd en behoort bij het curriculum van alle
schoolsystemen. Uiteraard de moedertaal en haar spelling, spraakkunst en
grammatica. En daarnaast de vreemde talen die men kan leren via on line
lessen, reizen, boeken, film, muziek,...
32. Exacte vakken
Ook deze zitten in het vaste curriculum
der scholen. Het gaat dan om wiskunde, meetkunde, algebra, logica,...
33. Natuurwetenschappen
Creativiteit
34. Muziek
De creatieve kunstvormen komen over het algemeen te weinig aan bod in school.
Die worden als bijkomstig gezien en de nadruk ligt eerder op exacte vakken,
cognitieve kennis en alles wat te maken heeft met de technocratische en
digitale maatschappij die nu uitgerold wordt. Maar het belang van kunst in het
leven kan niet onderschat worden. Meer nog, het lijkt wel of de mens gemaakt
is om creatief te zijn en schoonheid te scheppen. Muziek behoorde ooit tot de
7 vrije kunsten uit de klassieke oudheid. Elke student kreeg toen harmonieleer
en muzikaal onderwijs. Men kan de kinderen aanmoedigen om een instrument te
leren bespelen. Dagelijks zingen is ook een topper, het is leuk, brengt
vreugde en het kan de taalvaardigheid ontwikkelen (ook in vreemde talen).
35. Tekenen en schilderen
Het zich kunnen uitdrukken is een basiselement bij de menselijke ontwikkeling.
Kunstzinnige expressie kan zelfs helend en therapeutisch zijn. Door de
verschillende kunstzinnige mogelijkheden te exploreren, ontdekt men al snel
waar de kinderen enthousiast bij worden en talent voor hebben. Tekenen en
schilderen is werken met lijnen, vormen en kleuren, het ontdekken van
perspectief en het ontwikkelen van fantasie en verbeelding.
36. Boetseren en beeldhouwen
Elk kind werkt graag met klei,
zand en aarde. Dingen maken en bouwen is creatief. Werken met klei en andere
materialen is aardend en stimuleert de tastzin. In het verlengde hiervan
liggen potten bakken en keramiek of houtbewerking (houtsculpturen).
37. Film, fotografie en video
Dankzij de moderne technologie
is het maken van filmpjes en foto's nu toegankelijk voor iedereen. Vandaar het
succes van social media en videoplatforms. Er komt heel wat bij kijken, van het schrijven van een scenario tot het monteren van de ruwe beelden tot
een afgewerkte video presenteren.
38. Dans
Het lichaam is gemaakt om te bewegen. En dans is een hele fijne manier om
beweging, muziek en expressie te combineren. Het werkt zelfs therapeutisch.
Tegenwoordig zijn er overal dansscholen maar ook thuis kan men genieten van de
vele voordelen die dansmomenten brengen.
39. Toneel en theater
Zoals alle kunstvormen werkt ook ook
toneel therapeutisch. De Grieken begrepen al het belang van dramatherapie.
Toneel spelen, kan helpen om authenticiteit, zelfvertrouwen en zichtbaarheid
te oefenen. Men traint het geheugen
en ontdekt nieuwe expressietechnieken. Er bestaan vele theater werkvormen
zoals rollenspelen, maskers en mime, improvisatiespel, theaterteksten,
gedichten voordragen. Daarnaast is er een hele aanverwante wereld om zich in
te verdiepen gaande van scenarioschrijven en regisseren tot decorbouw,
grimeur en belichtingstechniek.
40. Ambachten
En tot slot (maar niet in het minst) de
uitgebreide wereld van de ambachten. Vaak zijn ze vergeten of verdwenen omdat
alles nu uit China komt en gemaakt wordt door robotten aan de lopende band.
Onze voorouders waren er nog mee vertrouwd en ze bieden tal van mogelijkheden.
Niet enkel om een inkomstenbron te genereren maar ook omdat ze vaak
voldoening, vreugde en schoonheid brengen. Een echte vakman is goud waard in
een tijd waar bijna alles verworden is tot uniforme en plastieken
massaproductie. Hier is een lijst met ambachten: schoenmaker, kleermaker,
muziekinstrumenten bouwer, glasblazer, fietshersteller, goud- en zilversmid,
hoefsmid, kunstsmid, artisanale brouwer, hoedenmaker, banketbakker,
leerlooier, molenaar, mandenvlechter, meubelmaker, imker, boekbinder, glas in
lood maker, handwever, drukker, poppenmaker, horlogemaker, parfumeur,
pottenbakker, keramist, graveur, natuursteenbewerker, houtsnijder,
lijstenmaker, pianostemmer, rietdekker, tassenmaker,...
° Lees veel meer over huisonderwijs in de Educatie Serie
Geen opmerkingen
Een reactie posten