Gaslighting

De term '𝙜𝙖𝙨𝙡𝙞𝙜𝙝𝙩𝙞𝙣𝙜' komt uit de film Gaslight (1944) waarin een man zijn vrouw zodanig manipuleert dat ze uiteindelijk gaat denken dat ze gek is. Gaslighting is een tactiek, bewust of onbewust gebruikt, waarbij een persoon of een instelling twijfel, verwarring en zelfs angst zaait om zo meer macht en controle te krijgen over een slachtoffer of over een groep.

Het komt tegenwoordig op grote schaal voor en niet enkel in giftige partnerrelaties maar ook als kenmerk van de Covid samenleving. Bekende voorbeelden zijn de overheid die haar bevolking manipuleert, virologen die de schuld van de ziekte in de schoenen schuiven van ongehoorzame burgers of de pittige discussies op social media vol beschuldigingen, ontkenningen en leugens.

Het uiteindelijke doel van alle gaslighting daders is controle verwerven door het ondermijnen van jouw soevereiniteit, vrijheid en uniekheid, zodat hun macht niet langer in vraag kan gesteld worden. Zo bereiken ze hun doel: een relatie die precies verloopt zoals zij dat willen. En op politiek vlak: in plaats van een overheid die ten dienste staat van de samenleving, is het een overheid die wil dat de bevolking voldoet aan haar normen en gehoorzaamt aan haar wetten, hoe onmenselijk en beperkend die ook zijn.

 

° 11 Warning Signs of Gaslighting

-- -- -- -- -- --

Er zijn vele gaslight technieken, dit zijn enkele bekende:

- 𝙃𝙚𝙧𝙝𝙖𝙡𝙞𝙣𝙜:

Wanneer je een leugen maar vaak genoeg herhaalt, wordt hij uiteindelijk voor waarheid aangenomen. Het slachtoffer is ter goeder trouw en gaat er van uit dat vriend, collega of overheid de waarheid spreken, en tegen beter weten in begint hij te twijfelen aan zijn eigen oordeel, intuïtie, inzicht en waarheid.

- 𝙃𝙪𝙣 𝙬𝙤𝙤𝙧𝙙𝙚𝙣 𝙨𝙩𝙚𝙢𝙢𝙚𝙣 𝙣𝙞𝙚𝙩 𝙤𝙫𝙚𝙧𝙚𝙚𝙣 𝙢𝙚𝙩 𝙝𝙪𝙣 𝙙𝙖𝙙𝙚𝙣:

De dader prijst, looft en bewondert het slachtoffer met woorden (ook tegenover de buitenwereld), maar hun daden (vernedering, geweld, straf, boetes) vertellen iets helemaal anders.

- 𝙅𝙤𝙪𝙬 𝙧𝙚𝙖𝙡𝙞𝙩𝙚𝙞𝙩 𝙤𝙣𝙙𝙚𝙧𝙪𝙞𝙩 𝙝𝙖𝙡𝙚𝙣:

Ze ontkennen wat jij ervaart en verlangt en plaatsen hun eigen oordeel boven op jouw werkelijkheid. Voorbeeld: 'Je kunt toch nu geen honger hebben, je hebt pas iets gegeten, straks wordt je nog te dik'.

- 𝙎𝙚𝙠𝙨𝙞𝙨𝙢𝙚:

Dit komt vooral voor in partnerrelaties waar bvb. typisch vrouwelijke eigenschappen veroordeeld worden als zwak, nutteloos of gek (gevoeligheid, emotionaliteit, sensitiviteit, kwetsbaarheid, zorgzaamheid, zachtheid,..).

- 𝙊𝙥𝙚𝙣 𝙙𝙞𝙨𝙘𝙪𝙨𝙨𝙞𝙚𝙨 𝙤𝙣𝙢𝙤𝙜𝙚𝙡𝙞𝙟𝙠 𝙢𝙖𝙠𝙚𝙣:

Alle (valabele) argumenten die het slachtoffer aanbrengt, worden onderuit gehaald en de geloofwaardigheid wordt ondermijnd (je bent gek, een leugenaar, onstabiel, een mislukking, of je hebt je verstand verloren). Alles wat het slachtoffer zegt, is automatisch verdacht en wordt gebruikt tegen hem/haar.

- 𝙋𝙧𝙤𝙟𝙚𝙘𝙩𝙞𝙚:

Dit is een bekende en vaak voorkomende verdedigingstechniek waarbij iemand de eigenschappen of emoties van zichzelf tracht te ontkennen, verbergen of verdringen door deze toe te schrijven aan iets of iemand anders. Simpel gezegd: men geeft de schuld aan iemand anders ('Het ligt niet aan mij maar aan jou' of 'Ik heb geen probleem, andere mensen wel').

- 𝙑𝙚𝙧𝙩𝙬𝙞𝙟𝙛𝙚𝙡𝙞𝙣𝙜 𝙯𝙖𝙖𝙞𝙚𝙣:

In plaats van jouw realiteit te honoreren gaan ze die subtiel en voortdurend in vraag stellen. Daardoor gaat het slachtoffer ook zichzelf in vraag stellen. Het slachtoffer begint zich af te vragen of hij/zij de eigen ervaring nog wel serieus kan nemen: met name zijn gezond verstand, gevoelens en geheugen, en zelfs dingen die hij/zij met eigen ogen gezien of gelezen heeft. De dader maakt niet alleen jouw eigen ervaring ongeldig, maar laat je ook twijfelen aan je vermogen om je ervaring te vertrouwen. In dit stadium heeft de dader het doel bereikt: je begint te twijfelen aan jezelf en je ideeën, en je begint je kracht en vertrouwen af te staan aan de dader.

Een relatie met een gaslighter is vernietigend en dient (indien mogelijk) te worden beëindigd. Men spreekt bij gaslighting ook over narcisme als psycho-pathologische aandoening en emotioneel/mentale mishandeling. Een gaslighter heeft in feite therapeutische hulp nodig, het gebeurt zelden dat ze er op eigen kracht uitkomen. Een overheid die gaslight technieken gebruikt om haar bevolking onder controle te houden, kan enkel gestopt worden door collectieve geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid (Gandhi), door langdurig gecoördineerd protest, door revolutie of door oorlog.

-- -- -- -- --

Ben jij het slachtoffer van gaslighting? Hier zijn 25 vragen die kunnen wijzen in die richting. Zoals gezegd is gaslighting momenteel een erg herkenbaar fenomeen in de maatschappij vanwege de crisis en de aanpak door de overheid.

- Herken je de persoon die je bent geworden niet meer?

- Heb je het gevoel dat je niets goed kan doen?

- Voel je je gevangen of machteloos (in een relatie)?

- Voel je je troebel en verward?

- Denk je vaak aan jezelf?

- Voel je je alleen?

- Krijg je voortdurend de schuld in de schoenen geschoven?

- Schept de potentiële gaslighter vaak op over zichzelf?

- Is de potentiële gaslighter een frequente leugenaar?

- Eist de potentiële gaslighter respect, terwijl hij weigert om jou te respecteren?

- Maak je je zorgen dat je te gevoelig bent?

- Voel je je angstig in de buurt van de gaslighter?

- Verontschuldig je je vaak?

- Vind je dat jouw gevoelens of gedachten vaak geminimaliseerd worden?

- Heb je het gevoel dat anderen zich tegen jou keren?

- Heb je het gevoel dat je het vertrouwen in jezelf verliest?

- Ervaar je vaak besluiteloosheid?

- Twijfel je aan jouw geheugen of waarnemingen?

- Voel je je meer gestrest en minder vrolijk dan vroeger?

- Vind je dat je excuses maakt (ook tegenover anderen) voor de potentiële gaslighter?

- Breekt de potentiële gaslighter vaak beloften?

- Voel je je dom, incompetent of alsof je jouw verstand verliest?

- Word je geïntimideerd door de potentiële gaslighter?

- Vraag je je vaak af wat er met je aan de hand is?

- Maakt de potentiële gaslighter alleen voorwaardelijke verontschuldigingen, zoals bijvoorbeeld: "Het spijt me dat ik dat zeg, maar het is jouw schuld"?

° What is gaslighting? 20 techniques to stop emotional abuse

° Ook in relatie tot kinderen komt gaslighting heel vaak voor (niet alleen thuis, maar nog meer op school). Deze 2 berichten brengen een andere kijk op opvoeding en omgaan met kinderen.

-> Bewust ouderschap

-> 2000 kusjes per dag