16/06/2021

Thuiseducatie Vlaanderen & Nederland


De Covid crisis plus de extreme (en schadelijke) maatregelen brengen vele ouders op het idee om thuiseducatie te overwegen en hun kinderen uit de scholen te halen. Veel scholen lijken tegenwoordig trouwens meer op gevangenissen en indoctrinatiekampen waar kinderen letterlijk monddood worden gemaakt door een masker, en waar een hele hoop absurde regels de kinderen ziek en angstig maken en hen traumatiseren. Het ziet er naar uit dat men een soort testsamenleving wil opzetten waar iedereen voortdurend zijn gezondheid moet bewijzen, ook de kinderen. Bovendien wordt vanuit de overheid sterk aangedrongen op experimentele en riskante vaccinaties voor iedereen waarbij de leeftijd alsmaar lager wordt. Daar bovenop komt de gezondheidspas (certificaat) die gebruikt kan (en zal) worden om bepaalde volwassenen en kinderen uit te sluiten uit de maatschappij (apartheid en discriminatie). Voor ouders en kinderen die niet wensen mee te gaan in al deze gekke en onmenselijke toestanden zijn er maar enkele opties. Overstappen naar een vorm van thuiseducatie of een (privé)school zoeken die de maatregelen en vaccinatie agenda niet volgt. Naast Covid zijn er trouwens nog vele andere redenen om thuiseducatie te kiezen. Zoals John Taylor Gatto zegt: 'You need experience, adventure, and explorations more than you need algebra!'

Vorig jaar (2020) was er in Vlaanderen reeds een stijging van 32% bij de leerlingen die huisonderwijs krijgen. Dit jaar (2021) zal dit getal wellicht nog hoger liggen door de aanhoudende medische maatregelen. De vakantiemaanden juli en augustus zijn een ideale tijd om de voorbereiding te starten en vanaf 1 september 2021 thuiseducatie te organiseren, hetzij voor de eigen kinderen, hetzij samen met andere ouders voor een groepje kinderen (microschooltje). De administratieve procedure om dit wettelijk te regelen is in principe heel eenvoudig. Ook de examens en inspecties vallen best wel mee, laat je daardoor niet afschrikken. Laten we eens overlopen.


Administratief

In 𝗩𝗹𝗮𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝗲𝗻 geldt geen schoolplicht, wel leerplicht van 5 tot 18 jaar. De kinderen dienen dus te leren en dat kan op verschillende manieren. Het kan op school, ofwel op een erkende openbare school ofwel op een erkende privé school. Deze scholen worden gesubsidieerd door de staat. Maar het kan ook huisonderwijs zijn. Hier zijn 2 mogelijkheden: individueel huisonderwijs of collectief huisonderwijs. In het laatste geval wordt het onderwijs door een groepje ouders samen georganiseerd. Huisonderwijs ontvangt geen directe subsidies. Er zijn wel voorwaarden en ook 2 verplichte examens verbonden aan huisonderwijs. Bovendien komt er een onderwijsinspectie langs. Inhoudelijk moet het huisonderwijs gericht zijn op:
 
ontplooiing van de persoonlijkheid, talenten en geestelijke en lichamelijke vermogens van het kind 
→ bijbrengen van eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheid 
→ bijbrengen van eerbied voor de culturele waarden van het kind zelf en van anderen 
voorbereiding van het kind op een actief leven als volwassene. 
 
Werkwijze
 
Vul de verklaring voor huisonderwijs in en stuur ze op via mail of post. Hier vind je meer uitleg. De leerplicht begint vanaf 5 jaar (derde kleuterklas). Huisonderwijs start bij het begin van het schooljaar. Maar je kunt in sommige gevallen ook overstappen tijdens het schooljaar, zie hier. Je kunt niet tegelijkertijd huisonderwijs geven en je kind school laten lopen.
→ De leermiddelen (curriculum) die je gebruikt zijn vrij te kiezen maar je moet kunnen aantonen dat je lesgeeft. Lees meer hier.
→ Er zijn 2 (gratis) examens. Men dient zich dan in te schrijven bij de examencommissie. Het eerste examen komt overeen met het einde van het basisonderwijs (zesde leerjaar, normale leeftijd 12 à 13 jaar). Men kan 2 pogingen doen om te slagen en men kan dit examen afleggen vanaf de leeftijd van 9 jaar. Het tweede examen komt overeen met het secundair onderwijs, eerste graad (16 jaar). Geslaagd zijn, geeft ook recht op een diploma. Lees hier alle uitleg. Kinderen die ingeschreven zijn in een privéschool hoeven geen examens af te leggen.
→ De overheid houdt toezicht op het huisonderwijs door middel van een inspectiebezoek. Dit wordt vooraf aangekondigd. De 2 inspecteurs nemen geen testen af.  De inspectie wil in de eerste plaats zien of het kind een evenwichtig aanbod van kennis en vaardigheden krijgt. Daarnaast willen ze ook een bepaalde evolutie zien. Bij een negatieve beoordeling volgt er na 2 maanden een tweede inspectie door 2 andere inspecteurs. Ook na een tweede negatieve beoordeling kun je verder huisonderwijs geven mits je de raadgevingen van de inspectie opvolgt. Lees hier de hele uitleg
→ Er is ook een verplichte medische controle, die kun je door het CLB of door je huisarts laten doen. 
→ Dus, even samenvatten: 
Optie 1. Je start met thuisonderwijs bij het begin van het schooljaar. Je dient een 'verklaring van huisonderwijs' in ten laatste op de derde schooldag van het schooljaar (dit moet elk jaar opnieuw). Een tussenkomst van het CLB is mogelijk, maar niet verplicht. 
Optie 2. Je start met thuisonderwijs tijdens het schooljaar. Je brengt het CLB op de hoogte van je plannen. Indien het CLB binnen de 10 werkdagen geen gemotiveerd bezwaar indient, dan kun je starten met thuisonderwijs.
In beide gevallen zijn er twee inspecties tijdens de het hele schooltraject, dit gebeurt niet door het CLB maar door de Vlaamse onderwijsinspectie. Het CLB doet normaal het medisch onderzoek, maar je hebt het recht om een eigen dokter te kiezen (die moet je dan wel zelf betalen en de dokter moet alle onderzoeken doen die het CLB doet).
 
Websites voor Vlaanderen:

 
In 𝗡𝗲𝗱𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱 is het wat 'onduidelijker'. Thuisonderwijs wordt niet als zodanig voorzien in de wet en de overheid voert een ontmoedigingsbeleid. Men verwacht dat elk kind (vanaf 5 jaar) ingeschreven wordt in een school. Niettemin kan men bezwaar aantekenen en een vrijstelling voor schoolinschrijving aanvragen (of liever mededelen). De meest gebruikte motivatie om een vrijstelling te vragen/mee te delen is wegens de levensbeschouwelijke richting en achtergrond van het gezin (zoals godsdienstige overwegingen). Maar indien men de letter van de wet volgt en begrijpt, dan hoeft men eigenlijk geen 'goedkeuring van vrijstelling' aan te vragen. Men dient gewoon 'beroep te doen' op de mogelijkheid tot vrijstelling. Lees hier de Leerplichtwet en kijk bij Artikel 5, punt b. Daar staat dat men is vrijgesteld om zich in te schrijven in een school wanneer er 'overwegende bedenkingen' zijn. Tot vorig jaar waren deze 'overwegende bedenkingen' hoofdzakelijk van levensbeschouwelijke aard. Maar sinds de Covid maatregelen kan men zich terecht zorgen en bedenkingen maken over de medische ingrepen die verplicht worden op scholen (maskers, afstand houden, testen, vaccins). Dit zijn in principe allemaal geldige redenen (doorslaggevende bedenkingen) omdat ze de integriteit en gezondheid van het kind in gevaar brengen. En niemand kan gedwongen worden om zichzelf of zijn kinderen (psychologische en fysieke) schade te berokkenen. Een kennisgeving van schoolplicht vrijstelling moet men elk jaar voor 1 juli indienen bij de gemeente. Zie hier voor uitleg en procedure. Indien dit niet wordt aanvaard dan dient men toch voet bij stuk te houden. Als soevereine, vrije en levende mens van vlees en bloed heb je het recht om de meest geschikte en gewenste educatievorm te kiezen voor jouw kinderen. 

𝗪𝗲𝗯𝘀𝗶𝘁𝗲𝘀 𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗡𝗲𝗱𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱:
 


Praktisch

De praktische organisatie van thuiseducatie kan voor veel ouders een serieuze uitdaging zijn. Nochtans is het voor ieder gezin haalbaar mits een goede voorbereiding, een mentale omschakeling (het is voor kind en ouder ook een persoonlijke zoektocht) en een degelijke begeleiding/steun van vrienden, familie en organisaties. Het vraagt dus een flinke inspanning maar de beloningen zijn hoog: gelukkige, gezonde, vrije en zelfstandige kinderen (wat toch het allerbelangrijkste is) en de vreugde om veel tijd met hen door te kunnen brengen. Belangrijke bedenkingen zijn onder meer: hoe begin ik er aan, is het te combineren met een job, zal ik het aankunnen en volhouden, is het financieel haalbaar, welke leermethode kies ik, welke leerstof moet ik aanbieden zodat ze de eindtermen halen, zullen ze slagen voor de examencommissie, zullen ze genoeg vriendjes hebben,...Laat je niet afschrikken door de vele vragen. De ervaring van thuisonderwijs ouders bewijst dat het perfect mogelijk is en dat er ook veel hulp, info en begeleiding beschikbaar is. Begin er gewoon aan en ga stap voor stap verder, je hebt niets te verliezen en alles te winnen.

Een groot voordeel is dat er nu heel veel ouders zijn die de stap willen nemen (op 1 september). Veel meer dan voor de Covid gekte. Dit biedt mogelijkheden om samen te werken en collectief thuisonderwijs aan te bieden of microschooltjes op te starten. Een ander pluspunt zijn de vele groepen op social media en de organisaties die ontstaan naar aanleiding van de maatregelen. Je staat er dus helemaal niet alleen voor. Op de Vrije Educatie Info pagina staat heel wat uitleg, tips en linkjes verzameld. Je kunt kiezen om als gezin of ouder op je eentje thuiseducatie te organiseren maar wellicht is het leuker, makkelijker en interessanter om samen met andere ouders en kinderen collectief thuisonderwijs aan te bieden. Men spreekt dan over een microschooltje (lees een uitgebreide uitleg en werkwijze via de link). Bij een microschooltje heb je de mogelijkheid om de taken te verdelen waardoor ook werkende ouders hun kinderen thuisonderwijs kunnen aanbieden. Collectieve projecten hebben ook meer financiële armslag en kunnen desgevallend ook (betaalde) docenten inschakelen. Op deze spreadsheet vind je oproepen van ouders die een project voor gedeeld thuisonderwijs willen starten. De facebook groep Kokopelli organiseert regelmatig een publieke meeting rond thuiseducatie in Vlaanderen. Daarnaast zijn er ook ouders (en scholen) die ijveren om de maatregelen gewoon af te schaffen, zoals Wij De Ouders. Daar is zeker iets voor te zeggen, niettemin blijf men dan altijd afhankelijk van de goodwill van een overheid die gebonden is aan grotere machten boven hen. Bij thuiseducatie ben je altijd vrij en onafhankelijk en hoef je nooit meer wakker te liggen van dwaze beslissingen, gekke regels, negatieve beïnvloeding of onnozele indoctrinatie.     

Erg belangrijk is het (vooraf) kiezen van een leermethode (curriculum). Onderzoek de verschillende mogelijkheden en methodes en kies dan wat het beste past bij jouw gezin of microschool. Hier zijn wat methodes ter inspiratie: bosklassen, unschooling, natuurschool, kids' skills, wildschooling, democratisch (Sudbury model), Charlotte Mason, Maria Montessori, Célestin Freinet. Maak je niet teveel zorgen over het halen van de eindtermen. Hier kun je de leerplannen voor kleuter en lager onderwijs in Vlaanderen raadplegen, zo krijg je een idee van wat aangeboden wordt in het gemeenschapsonderwijs. Er zijn 9 hoofdvakken: Algemene Vorming, Nederlands, Frans, Wiskunde, Wereldoriëntatie (waaronder wetenschap en techniek), Media (informatie en communicatie technologie), Levensbeschouwing (religie), Muzische Vorming (kunst en creativiteit) en  Lichamelijke Opvoeding (sport, turnen). Het zijn heel uitgebreide leerplannen die op het eerste gezicht overweldigend lijken. Maar een groot deel uit het leerplan leert een kind vanzelf indien men de aangeboren nieuwsgierigheid en creativiteit de mogelijkheid biedt zich te ontplooien door een leeromgeving en daginvulling te creëren die tot (zelfsturend) leren uitnodigt. Bij de exacte vakken (Talen, Wiskunde, Wetenschappen) kan een extra inspanning nodig zijn. Hier zijn de leerplannen voor het secondair onderwijs in Vlaanderen. Het volgen van deze leerplannen en het halen van de eindtermen is belangrijk voor wie wil slagen bij de twee examens en een diploma wil halen. In principe mag dit geen probleem zijn, thuisonderwijs kinderen doen niet onder in vergelijking met schoolkinderen, integendeel. Gezien in Nederland het thuisonderwijs niet als zodanig is opgenomen in de wet zijn er ook geen vereisten gekend.

Voor kinderen die niet langer kunnen aarden en gedijen in de schoolsystemen en voor ouders die hun kinderen een gezonde, natuurlijke en boeiende leeromgeving willen aanbieden, zijn microschooltjes en thuiseducatie zeker het overwegen waard en wellicht de beste keuze. Probeer het gewoon een jaar, er is niets te verliezen. Integendeel.


1 opmerking

  1. Met vrije educatie, moet toch nog rekening gehouden worden met afkomst, karakter en dies meer v.d. ouders .

    BeantwoordenVerwijderen

© Anastha Aurora
Maira Gall